Zdjęcia polskiego narciarstwa

W schronisku w Dolinie Roztoki można od świąt oglądać imponującą wystawę zdjęć dokumentujących 120 lat historii polskiego narciarstwa. Archiwalne fotografie pochodzą ze zbiorów zakopiańskiego Muzeum Tatrzańskiego.

Ekspozycja nie przez przypadek nosi tytuł „Magia nart”. Tak do jej obejrzenia zachęca badacz rodzimych dziejów tej formy aktywności, Wojciech Szatkowski (m.in. współautor omawianej już tu dwutomowej monografii nazwanej – znowu nie bez powodu – „Magia nart”):

Muzeum Tatrzańskie im. Dra Tytusa Chałubińskiego, pod tytułem „Magia nart”, zaprasza na wycieczkę, a właściwie na narciarską wyrypę przez lata i polskie góry. Będziemy towarzyszyli pionierowi narciarstwa w Polsce, Stanisławowi Barabaszowi, w jego pierwszych próbach jazdy na dwóch deskach w roku 1888 w Cieklinie w Beskidzie Niskim i w 1894 roku w Zakopanem. Wraz z nieustraszonymi narciarzami lwowskimi przejdziemy bezdroża Czarnohory, Gorganów, Bieszczadów Wschodnich i Karpat Marmaroskich.

Obserwując stare fotografie, dowiemy się, jakiego sprzętu używano w czasach początków polskiego narciarstwa, jak się ubierano oraz czym narty smarowano. Wraz z pionierami Karpackiego Towarzystwa Narciarzy przemierzymy na drewnianych nartach z metalowymi wiązaniami patentu Zdarsky’ego śnieżne granie słynnych szczytów Howerli, Pietrosa i Turkuła. Będziemy zjeżdżać stromymi stokami Doboszanki w Gorganach i w marcowym słońcu wspinać się na skaliste Szpyci. Wreszcie nieodłącznym elementem pierwszoklaśnej wyrypy narciarzy lwowskich były noclegi w szałasach i przewiewnych drewnianych kolebach, któremu towarzyszyło wycie wilków, których nigdy w opisanych górach nie brakowało.

Przypomnimy trochę zapomniany fakt, że narciarstwo polskie zrodziło się we Lwowie. Stamtąd pasjonaci narciarstwa dotarli do Zakopanego i zachęcili zakopiańczyków do uprawiania „białego szaleństwa”. Tatry – najwyższe góry Polski – sprzyjały narciarzom i stały się mekką polskiego narciarstwa. Podczas naszej podróży przez historię polskiego narciarstwa odwiedzimy legendarne schroniska na Hali Pysznej i w Sławsku. Będziemy też kibicowali Mariuszowi Zaruskiemu i Stanisławowi Zdybowi podczas ich ekstremalnego zjazdu na nartach z Kościelca w Tatrach w marcu 1911 roku. Poznamy wreszcie pierwszych zawodników i narciarskich mistrzów – przemierzających na nartach tatrzańskie oraz karpackie bezdroża i wytrwale doskonalących swoją technikę, tych startujących głównie w zawodach krajowych. Nasza prezentacja pokazuje czasy, gdy narty były produkowane z drewna, a ludzie uprawiający narciarstwo i taternictwo byli z żelaza.

Wystawa czynna będzie przez całą zimę, do 20 kwietnia.

PS A od 7 stycznia w gmachu głównym muzeum (przy Krupówkach 10) będzie można oglądać najnowszy nabytek placówki: obraz Leona Wyczółkowskiego „Limba w Tatrach”. Pejzaż powstał w 1917 roku, kiedy to wykonał wiele prac o tematyce tatrzańskiej w zazwyczaj mieszanych technikach (łączył akwarelę z kredką litograficzną i niekiedy z ołówkiem lub też pastel z akwarelą i kredką litograficzną).